Do chorób dziąseł niezwiązanych z płytką nazębną zalicza się uszkodzenia wywołane przez specyficzne infekcje bakteryjne (zakażenia paciorkowcami, gruźlica, rzeżączka, kiła). Do tej grupy zalicza się także infekcje grzybicze oraz wirusowe dziąseł, a ponadto choroby ogólnoustrojowe, manifestujące się poprzez zapalenie dziąseł.

Choroby dziąseł oraz inne zmiany w dziąsłach mogą być następstwem reakcji alergicznych na materiały używane w stomatologii (np. metale szlachetne, rtęć, nikiel i akryl), składniki leków, past do zębów, płynów do płukania ust itp. oraz dodatki np. do napojów czy gum do żucia.

Do urazowych uszkodzeń dziąseł dochodzi przede wszystkim w przypadku zbyt agresywnego szczotkowania zębów, tzn. zbyt częstego, z użyciem zbyt twardej szczoteczju i/lub z wywieraniem zbyt mocnego nacisku na dziąsła.